Tập huấn cách thức viết tóm tắt và phần mở đầu của Bài báo Khoa học Xã hội và Nhân văn (Abstract and introduction in social sciences and humanities)

Báo cáo viên: TS. Phan Quang Anh - Nghiên cứu viên sau Tiến sĩ tại Đại học Zurich (Thụy Sĩ) Vào 14h00 ngày 26/11/2021, Khoa Lịch sử đã mời TS. Phan Quang Anh – Nghiên cứu viên sau Tiến sĩ tại Đại học Zurich (Thụy Sĩ) chia sẻ những thông tin về vấn đề xoay quanh việc viết một Tóm tắt và Phần Mở đầu trong các nghiên cứu quốc tế thuộc lĩnh vực Khoa học xã hội và nhân văn. Buổi chia sẻ diễn ra dưới hình thức trực tuyến.

Trong buổi nói chuyện này, TS. Phan Quang Anh đã bàn đến hai nội dung chính: tóm tắt (abstract) và Phần Giới thiệu/Mở đầu (Introduction). Tiến sĩ nhấn mạnh đây là hai phần mà ở Việt Nam có xu hướng xem nhẹ hơn và ít đầu tư hơn so với các phần khác của bài Tạp chí.

Đối với vấn đề đầu tiên, Tiến sĩ Phan nhấn mạnh tầm quan trọng của việc viết một tóm tắt để thuyết phục các thư ký Tòa soạn và Ban Biên tập tòa soạn tiến đến đọc phần Nội dung sau khi xem phần Tóm tắt. Theo TS, một Tóm tắt tiêu chuẩn cần phải đạt được bốn vấn đề: bối cảnh nghiên cứu, trình bày ngắn gọn vấn đề/câu hỏi nghiên cứu và trả lời nó, phương pháp luận/ phương pháp nghiên cứu sử dụng trong việc thu thập data và phân tích số liệu, kết quả nghiên cứu.

Vì sao cần phải củng cố việc viết Tóm tắt bài báo khoa học? Tiến sĩ xem đó giống như việc đi làm quảng cáo, cần phải “ve vuốt” phản biện (influence the reviewers) để tránh mang đến những định kiến đối với bản thảo của người viết, thay vào đó là những thiện cảm từ họ. Bên cạnh đó, cũng cần cân nhắc việc dùng từ ngữ sao cho vừa thể hiện quan điểm cá nhân, vừa đảm bảo tính khách quan và ý tưởng của bài viết.

Tiếp đến, báo cáo viên giới thiệu các dạng chính của một Abstract, từ descriptive abstract đến informative abstract và structured abstract, mỗi dạng có một yêu cầu và đặc trưng riêng. Trong đó, dạng informative là rất quan trọng và phổ biến trong ngành sử học và địa lí.

Nội dung thứ hai rất quan trọng mà báo cáo viên đề cập đến là Làm thế nào để viết phần Introduction tốt. Trong đó, báo cáo viên cho rằng phần Literature review là phần quan trọng nhất của phần Mở đầu. Có rất nhiều formats để viết phần Introduction, nhưng nên chọn một format phù hợp với đề tài của chính người viết. Báo cáo viên cũng cho rằng cần chú trọng viết phần khổ dẫn nhập trong phần Mở đầu vì đây là phần tạo ấn tượng nhất cho người đọc, định hướng lối viết của cả phần này. Xuyên suốt bài báo cáo này là những ví dụ hết sức dễ hiểu, thiết thực và gần gũi.

Những nội dung chương trình tập huấn mà TS. Phan Quang Anh chia sẻ đã nhận được sự phản hồi tích cực của đội ngũ giảng viên Khoa Lịch sử. Những vấn đề được đặt ra liên quan đến những khó khăn trong việc viết abstract và mở đầu, cũng như những băn khoăn về việc viết phần dẫn nhập “mang dấu ấn cá nhân” đã được thảo luận thêm trong buổi Tập huấn. Những vấn đề liên quan đến Literature reviews cũng như Methodology và Methods trong Khoa học xã hội và Nhân văn (Lịch sử-Địa lí) đòi hỏi những thảo luận xa hơn trong tương lai.

Tập huấn kết thúc vào 16h56’, ngày 26 tháng 11 năm 2021

TS. Cao Thị Vân (Trợ lý khoa học - Khoa Lịch sử)

Tags: