Hội thảo khoa học cấp khoa với chủ đề “Phương pháp giáo dục Lịch sử đáp ứng chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo”

Vào 8h30 ngày 26/12/2024, Khoa Lịch sử đã tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Phương pháp giáo dục Lịch sử đáp ứng chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo”. Buổi hội thảo diễn ra đã thu hút sự tham gia của các giảng viên và sinh viên Khoa Lịch sử. Mở đầu hội thảo, TS. Ninh Thị Hạnh đã phát biểu khai mạc Hội thảo.

Trong phần trình bày của mình, TS. Trần Bích Hạnh đã trình bày báo cáo: “Phát triển kĩ năng sử dụng di sản văn hoá trong dạy học Lịch sử ở trường phổ thông cho giáo viên tương lai”. Trong báo cáo này, TS Trần Bích Hạnh đã làm rõ: 1. Di sản văn hóa và sử dụng DSVH trong DHLS: Quan niệm về di sản văn hóa; Vai trò, ý nghĩa của di sản văn hóa trong DHLS; Thực trạng của việc sử dụng DSVH trong DHLS; 2. Các kỹ năng sinh viên cần phát triển: Kỹ năng tìm kiếm, lựa chọn di sản văn hóa để DHLS: thông qua các thư viện, bảo tàng, sách, báo, tài liệu, Internet,… Dựa trên nội dung các chủ đề/chuyên đề để lựa chọn nguồn tin cậy và phù hợp,…; kỹ năng xây dựng hồ sơ di sản: được tiến hành theo các bước (1) Xác định đối tượng, mục tiêu và cấu trúc hồ sơ; (2) Sưu tầm và xử lý tài liệu; (3) Thiết kế, số hóa tài liệu; kỹ năng sáng tạo trong thiết kế kế hoạch bài dạy: Có thể kết hợp đa dạng các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học (trực tiếp, trực tuyến, kết hợp,…); kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin: thông qua các phần mềm hỗ trợ thiết kế, lưu trữ, chia sẻ tài nguyên số,….

Sau phần trình bày, báo cáo viên đã nhận được nhiều câu hỏi, trao đổi thảo luận sôi nổi của người tham dự:

TS Chu Ngọc Quỳnh: Có phải tất cả các tư liệu, hiện vật, mô hình tái tạo,… được trưng bày trong bảo tàng đều là di sản hay không? Những tiêu chí nào để đánh giá hay xếp loại đó là di sản?

TS Ninh Thị Hạnh: Báo cáo viên cung cấp, chia sẻ thêm kinh nghiệm xây dựng những “câu chuyện cho từng di sản”.

Báo cáo viên TS Trần Bích Hạnh trao đổi: mỗi hiện vật có thể có những dị bản, không phải di sản gốc nhưng có thể là di sản phái sinh.

Để làm tốt việc viết “câu chuyện cho từng di sản” cần tìm kiếm kĩ lưỡng những tư liệu cho từng di sản, làm nổi bật các thông tin đặc sắc, gắn với bối cảnh hiện vật để kể những câu chuyện xoay quanh hiện vật, di sản lịch sử.

Trong báo cáo thứ hai của hội thảo, ThS. Nguyễn Hà Trang báo cáo với chủ đề “Khảo sát thực trạng các vấn đề sinh viên Khoa Lịch sử gặp phải trong công tác thực tập sư phạm ở trường phổ thông”. Nội dung chính của báo cáo: khảo sát các vấn đề sinh viên khoa Lịch sử gặp phải trong công tác thực tập sư phạm bao gồm: các vấn đề liên quan đến chuyên môn nghiệp vụ, giáo viên hướng dẫn, học sinh và phụ huynh học sinh, trường thực tập và hoạt động ở trường phổ thông, vấn đề liên quan đến tập thể sinh viên và tâm lí cá nhân của sinh viên trong thời gian thực tập. Qua đó, báo cáo viên rút ra một số kết luận: 1. Phần lớn SV khoa Lịch sử có kiến thức, kĩ năng để đáp ứng yêu cầu của chương trình thực tập sư phạm; 2. Giáo viên hướng dẫn hỗ trợ sinh viên nhiệt tình, khuyến khích SV áp dụng PPDH tích cực vào giảng dạy; 3. Phần lớn HS tại các trường thực tập hợp tác và hỗ trợ SV trong giảng dạy và công tác chủ nhiệm; 4. Trường thực tập đáp ứng được các điều kiện về cơ sở vật chất cho TTSP; 5. SV Khoa Lịch sử cũng cố gắng tìm ra các giải pháp để giải quyết các vấn đề gặp phải trong kì thực tập.

Sau phần trình bày, báo cáo viên đã nhận được nhiều câu hỏi, trao đổi thảo luận sôi nổi của người tham dự:

TS Đặng Thị Thùy Dung: Về phương pháp nghiên cứu: Làm rõ điểm trung bình trong các bảng số liệu, căn cứ nào, thể hiện giá trị gì? BCV chia sẻ thêm về nội dung chi tiết các vấn đề SV gặp phải: VD vấn đề tâm lý cá nhân: tâm thế sẵn sàng, sức khỏe tinh thần, khả năng chịu áp lực, khả năng thích ứng tâm lí của SV. Nếu được nên tiến hành thêm nghiên cứu định tính để thể hiện rõ hơn. Gần 30% sinh viên thường xuyên, rất thường xuyên có sự khác biệt giữa KHBD được học ở trường với yêu cầu của GV. Vậy khác biệt nằm ở những vấn đề nào?

Báo cáo viên ThS Nguyễn Hà Trang trao đổi: Giá trị trung bình được báo cáo viên xác định dựa trên thao tác gán điểm cho từng mức độ, dưới mức điểm trung bình cho thấy vấn đề không quá lớn, cao hơn cho thấy vấn đề lớn cần quan tâm. Vấn đề tâm lí tập trung vào tâm thế sẵn sàng và hứng thú của sinh viên. Sự khác biệt trong KHBD chưa được phỏng vấn chuyên sâu nên sẽ tiếp tục làm rõ trong các nghiên cứu tiếp theo.

Trong báo cáo thứ ba của hội thảo, TS. Ninh Thị Hạnh (đại diện tổ PPDH) báo cáo về chủ đề “Vận dụng tư duy thiết kế trong đào tạo sinh viên sư phạm tại Khoa Lịch sử, Trường ĐHSP Hà Nội 2: Trường hợp thiết kế dự án học phần hệ thống phương pháp dạy học”. Báo cáo làm rõ: tổng quan về việc giảng dạy học phần “Hệ thống phương pháp dạy học” cho sinh viên cử nhân Sư phạm Khoa Lịch sử, Trường ĐHSP Hà Nội 2; vận dụng tư duy thiết kế vào thiết kế dự án học phần “Hệ thống phương pháp dạy học”: lý thuyết về tư duy thiết kế, quy trình thực hiện Tư duy thiết kế áp dụng cho Dự án học phần Hệ thống phương pháp dạy học.

Qua đó rút ra được một số kết luận: Áp dụng tư duy thiết kế nâng cao chất lượng giảng dạy và phát triển năng lực sinh viên; sinh viên đóng vai trò trung tâm, chủ động học tập và sáng tạo trong quá trình học; tư duy thiết kế giúp sinh viên kết nối kiến thức lý thuyết với thực tế làm việc; cần tối ưu hóa thời gian và nguồn lực để triển khai tư duy thiết kế hiệu quả; tư duy thiết kế có thể ứng dụng vào nhiều lĩnh vực đào tạo giáo viên khác nhau.

Sau phần trình bày, báo cáo viên đã nhận được nhiều câu hỏi, trao đổi thảo luận sôi nổi của người tham dự:

SV Trịnh Thị Quỳnh Ngân – K49 SPLS: Qua dự án em tìm tòi thêm được rất nhiều kiến thức mới, hữu ích mà trước đó em chưa biết hoặc chưa hiểu rõ. Quá trình làm dự án giúp cho mọi người học được cách phân công nhiệm vụ, hợp tác hỗ trợ lẫn nhau, cùng nhau đoàn kết giúp đỡ nhau trong quá trình thực hiện để dự án có thể hoàn thành một cách hoàn thiện nhất. Quá trình làm dự án cũng có khi vui, khi mệt mỏi vì bí ý tưởng. Trong quá trình làm vẫn còn nhiều thiếu sót nhưng dự án cũng là một trải nghiệm, một kỉ niệm hết sức đáng nhớ trong hành trình những năm tháng sinh viên của em.

Buổi hội thảo thực sự là một buổi chia sẻ bổ ích về thực hiện phương pháp giáo dục Lịch sử nhằm đáp ứng chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo, trang bị cho giảng viên Khoa Lịch sử những kỹ năng cần thiết để ứng dụng trong xây dựng và nâng cao chất lượng chuẩn đầu ra, qua đó góp phần phát triển chương trình đào tạo Sư phạm Lịch sử và Sư phạm Lịch sử - Địa lý.

Hội thảo kết thúc vào 11h30’, ngày 26 tháng 12 năm 2024

Một số hình ảnh của hội thảo: